Fjale me etimologji nga arabishtja, fjale arabe ne shqip

Në fushën e gjuhësisë, Shqipopedia kësaj here por sjell një artikull për fjalët me etimologji arabe. Siç e dini shumë fjalë nga gjuhët lindore si persishtja dhe arabishtja kanë hyrë në gjuhën shqipe nëpërmjet gjuhës turke gjatë sundimit otoman në Ballkan. Ky artikull është ndarë në dy pjesë në pjesën e parë kemi për të parë fjalët me prejardhje arabe por që kanë hyrë nëpërmjet gjuhës turke, ndërsa në pjesën e dytë fjalët me orgjinë nga arabishtja por që kanë hyrë direkt në gjuhën shqipe apo në rrugë të tjera.

Fjalë me etimologji nga arabishtja, fjalë arabe në shqip

Në këtë përmbedhje do të shihni dhe fjalën në gjuhën turke kur e kemi të huazuar atë fjalë nga turqishtja si dhe në gjuhën greke pasi keto fjalë janë huazuar dhe në greqisht dhe janë të përbashkëta, e me ndonjë përjashtim të vogël fjalët kanë të njëjtin kuptim apo kuptim të ngjashëm.

Fjalët e huazuara arabe nëpërmjet turqishtes
Fjalë me etimologji nga arabishtja, fjalë arabe në shqip

Nr.	SHQIP	ARABISHT	TRANSKRIPTIMI FONETIK NDËRKOMBËTAR	TURQISHT	GREQISHT
1	adet	عادة	ʕāda	adet	το	αντέτι
2	aht	عهِد	ahd	ahd	το	άχτι
3	aman		aman	aman		αμάν
4	amanet			emanet	το	αμανάτι
5	ashik	عاشق	āşik	âşik	ο	ασίκης
6	asqer	عسكر	‘askar	asker	το	ασκέρι
7	atllas		atlas		το	ατλάζι
8	axhami	عجمى	ajamī	acemi	ο	ατζαμής
9	bajat	بائت	bā̕it	bayat		μπαγιάτικος
10	bakall	بقّال	bakkāl	bakkal	ο	μπακάλης
11	bamje	بامية	bāmiyā	bamye	η	μπάμια
12	batall	بطال	battāl	battal	ο	μπατάλης
13	batanije	بطانية	baṭṭāniyya	battaniye	η	μπατανία
14	bedel	بدل	badal	bedel	το	μπεντέλι
15	beden	بدن	bádan	beden	το	μπεντένι
16	behare	بهار	bahār	bahar	το	μπαχάρι
17	bela	بَلَاء	balā	bela	ο	μπελάς
18	beqar	بكر	bakāra	bekâr	ο	μπεκιάρης
19	bereqet	بركة	barakat	bereket	το	μπερεκέτι
20	bilbil	بلبل		bülbül
21	bollgur	برغل	bulgur	bulgur	το	πλιγούρι
22	budalla	بدلاء	budalāˀ	budala	ο	μπουνταλάς
23	çelebi		callab	çelebi	ο	τσελεμπής
24	çorape	جورب	cūrāb	çorap	το	τσουράπι
25	cule	جل	jull	çul	το	τσούλι
26	daulle	طبل	tabl	davul	το	νταούλι
27	dava	دعاء	dawā	dava	ο	νταβάς
28	defter	دفتر	diftar	defter	το	τεφτέρι
29	dovlet	دولة	dawlat	devlet	το	ντοβλέτι
30	dynja	دنياء	dunyāˀ	dünya	ο	ντουνιάς
31	edepsës	ادب	adab	edepsiz	ο	εντεψίζης
32	esnaf	أصناف	asnāf	esnaf	το	ισνάφι
33	fakir	فقير	faqīr	fakir	ο	φακίρης
34	fellah	فلّاح	fallāh	fellah	ο	φελάχος
35	filxhan	فنجان	finjān	fincan	το	φλιτζάνι
36	fitil	فتيل	fatīl	fitil	το	φιτίλι
37	fukara	فقراء	fuḳara	fukara	ο	φουκαράς
38	gafil	قفاء	ḳafā	kafa	το	γκαφάλι
39	gajret			gayret	το	καερέτι
40	haber	خبر	xábar	haber	το	χαμπάρι/χαμπέρι
41	hafije	خفي	χafīyat	hafiye	ο	χαφιές
42	hair	خير	hayır	hayır	το	χαΐρι
43	hajat	حياة	ħayāh	hayat	το	χαγιάτι
44	hajmali	حمائل	hamail	hamaylı	το	χαϊμαλί
45	hajn			hain	ο	χαΐνης
46	hajvan	حيوان	hayawān	hayvan	το	χαϊβάνι
47	hale	خلاء	xalā’	halâ	ο	χαλές
48	hall	حال	hāl	hâl	το	χάλι
49	hallall	حلال	halâl	halal	το	χαλάλι
50	hallkë	حلقة	halka	halka	ο	χαλκάς
51	hallvë	حلوى	ḥalwā	helva	ο	χαλβάς
52	hamall	حمّال	hammāl	hamal	ο	χαμάλης
53	hamam	حمّام	ḥammām	hamam	το	χαμάμ
54	hanxhar	خنجر	khanjar	hançer	το	χαντζάρι
55	hape	حب	habb	hap	το	χάπι
56	haraç	خراج	kharāj	haraç	το	χαράτσι
57	haram	حرام	harām	harami	το	χαράμι
58	haremi	حريم	haram	harem	το	χαρέμι
59	harxh	خرج	kharj	harçlık	το	χαρτζιλίκι
60	hashash	حَشِيش	hashish	haşiş	το	χασίς
61	hatër	خاطر	χātir	hatır	το	χατίρι
62	hava	هواء	hawaa	hava	ο	χαβάς
63	havale	حوالة	hawāla	havale	ο	χαβαλές
64	haxhi	حج	Ḥaǧǧ	hacι	ο	χατζής
65	hazër	حاضر	hādir	hazır	το	χαζίρι
66	ibrik	إبريق	ibrīk	ibrik	ο	μπρίκι
67	imam	إمام	‘imām	imam	ο	ιμάμης
68	imam	إمام	imām	imam	ο	ιμάμης
69	inat	عناد	‘enâd	inad	το	γινάτι
70	jasemin	ياسمين	yāsamīn	yasemin	το	γιασεμί
71	jemeni	يمنى	yamanī	yemeni	το	γεμενί
72	kadaif	قطائف		kadayıf	το	κανταΐφι
73	kadi	قاضي	kādī	kadı	ο	καδής
74	kadife	قطيفة	katīfa	kadife	ο	κατιφές
75	kafaz	قفص		kafes	το	καφάσι
76	kafe	قهوة	qahwah	kahve	ο	καφές
77	kajmekam	قائم مقام	kaymakam		ο	καϊμακάμης
78	kala	قَلْعَة	qalʿä	kale	ο	κουλές
79	kallaballëk	غلبة	galaba	kalabalık	το	καλαμπαλίκι
80	kallaj	قصدير	qala	kalay	το	καλάι
81	kallëp	قالب	kālib	kalıp	το	καλούπι
82	kallfë	خليفة	halife	kalfa	ο	κάλφας
83	kallp	قلب	qalb	kalp	ο	κάλπικος
84	kandar	قنطار	qinṭār	kantar	το	καντάρι
85	kasaba	قصبة	qaṣaba	kasaba	ο	κασαμπάς
86	kasap	قصاب	qassâb	kasap	ο	χασάπης
87	kismet	قسمة		kısmet	το	κισμέτι
88	kobure	قبور	qubūr	kubur	το	κουμπούρι
89	kube	قبة	qúbba	kubbe	ο	κουμπές
90	kumar	قمار	kumār	kumar	το	κουμάρι
91	kurabie	غرّيبة	ghurayba	kurabiye	ο	κουραμπιές
92	kurban	قربان	ḳurbān	kurban	το	κουρμπάνι
93	kurbet	غربة	ġurbat	gurbet	το	κουρμπέτι
94	kuskus	كسكس		kuskus	το	κουσκούς
95	kusur	كسور	küsûr	kusur	το	κουσούρι
96	lejlek	اللقلق	laqlaq	leylek	ο	λέλεκας
97	llagëm	لغم	laġam	lağım	το	λαγούμι
98	llokum/llokmë	لقمة	luqma	lokma	ο	λουκουμάς/λοκμάς
99	madem	معدن	maˁdin	maden	το	μαντέμι
100	mahleb	محلب	mahlab	mahlep	το	μαχλέπι
101	mahmur	مخمور	maχmūr	mahmurlu	ο	μαχμουρλής
102	majdanos	مقدونس	makdanws	maydanoz	ο	μαϊντανός
103	majmun	ميمون	maymūn	maymun	η	μαϊμού
104	makara	بكرة	bakara	makara	ο	μακαράς
105	mangall	منقل	minqal	mangal	το	μαγκάλι
106	marifet	معرفة	maʿrifa	marifet	το	μαραφέτι
107	mashtrapë	مشربة	mashraba	maşrapa	ο	μαστραπάς
108	matkap	مثقب	mathqab	matkap	το	ματικάπι
109	maunë	معونة	maˁ una	mavuna	η	μαούνα
110	mavi	مائي	māwī	mavi	ο	μαβής
111	medrese	مدرسة	madrasa	medrese	το	μεντρεσές
112	mëhallë	محل	mahalla	mahalle	ο	μαχαλάς
113	mejdan	ميدان	maydān	meydan	το	μεϊντάνι
114	merak	مراق	merak	merak	το	μεράκι
115	meraklli	مراق	maraq	merak	ο	μερακλής
116	meremetim	مرمّت	murammat	meremet	το	μερεμέτι
117	mezat	مزاد	mazād	mezat	το	μεζάτι
118	minare	منارة	manārat	minare	ο	μιναρές
119	muezin	مؤذن	mu’aḏḏin	müezzin	ο	μουεζίνης
120	musaka	مسقعة‎	musaqqa	musakka	ο	μουσακάς
121	mushama	مشمّع	muşamma	muşamba	ο	μουσαμάς
122	myfti		muftin	müftü	ο	μουφτής
123	mysafir	مسافر	mosâfer	misafir	ο	μουσαφίρης
124	myshteri	مشتري	muştarī	müşteri	ο	μουστερής
125	mytesarif	متصرّف	mutasarrif	mutasarrıf	ο	μουτεσαρίφης
126	qebap	كباب	kabāb	kebap	το	κεμπάπ
127	qejf	كيف	kayf	keyif	το	κέφι
128	qesat	كساد	kasād	kesat	το	κεσάτι
129	qibar			kibar	ο	κιμπάρης
130	qibarllëk		kibarlık		το	κιμπαριλίκι
131	qitap	كتاب	kitāb	kitap	το	κιτάπι
132	raki	عرق	araka	rakı	το	ρακί
133	ramazan	رمضان	ramazan	ramazan	το	ραμαζάνι
134	rehat	راحة	rāḥa	rahat	το	ραχάτι
135	reze	رزّة	razza	reze	ο	ρεζές
136	rezil	رذيل	razīl	rezil	το	ρεζίλι
137	ryshfet	رشوة	rişwat	rüşvet	ο	ρουσφέτι
138	sabah	صباح	ṣabāḥ	sabah		σαμπάχ
139	sahan	صحن	ṣaḥn	sahan	το	σαγάνι
140	sakat	سقط	saqaṭ	sakat	ο	σακάτης
141	salep	سحلب	saḥlab	salep	το	σαλέπι
142	salepçi	سحلب	saḥlab	salep	ο	σαλεπιτζής
143	saraç	سراج	sarraj	saraç	ο	σαράτσης
144	sedef	صدف	ṣadaf	sedef	το	σεντέφι
145	sefte	إستفتاح	istiftāh	siftah	ο	σεφτές
146	seraf	صرّاف	sarrāf	sarraf	ο	σαράφης
147	sevda	سوداء	sawdāʾ	sevda	ο	σεβντάς
148	sevdalli	سوداء	(sevda + -lı)	sevdalı	ο	σεβνταλής
149	shamatë	شماتة	şamāta	şamata	ο	σαματάς
150	sherbet	شرب	şarbat	şerbet	το	σερμπέτι
151	shirit	شريط	şarīt	şerit	το	σιρίτι
152	siklet	ثقلة	thaqlat	sıklet	το	σεκλέτι
153	simite	سميد	semid	simit	το	σιμίτι
154	sofa	صفة	súffa	sofa	ο	σοφάς
155	sofër	سفره	sufra	sofra	ο	σοφράς
156	sokak	زقاق	zuqâq	sokak	το	σοκάκι
157	sulltan	سلطان		sultan	ο	σουλτάνος
158	susam	جلجلان·		susam	το	σουσάμι
159	tabak	طبق	tabak	tabak	ο	ταμπάκης
160	tahin	طحينة	ṭaḥīna	tahin	το	ταχίνι
161	taksim	تقسيم	taksīm	taksim	το	ταξίμι
162	tamah	طمع	tamaˁ	tamah	το	ταμάχι
163	tamam	تمام	tamām	tamam		ταμάμ
164	tambura	طنبور	ṭanbūr	tambura	ο	ταμπουράς
165	tas	طاس	tās	tas	το	τάσι
166	tellall	دلّال	dallāl	tellâl	ο	ντελάλης
167	temena	تمن	tamannā	temenna	ο	τεμενάς
168	teqe		tekke		ο	τεκές
169	tertip	ترتيب	tartib	tertip	το	τερτίπι
170	tevatur	تواتر	tawātur	tevatür	το	νταβαντούρι
171	ut	اود	ūd	ut	το	ούτι
172	vakëf	وقف	waḳf	vakıf	το	βακούφι
173	vali	والي	wālī	vali	ο	βαλής
174	vatan	وطن	waṭan	vatan
175	verem	ورم	waram	verem	ο	βερέμης
176	vilajet	ولاية	wilāyat	vilậyet	το	βιλαέτι
177	xhaba	جبا	jabāˀ	caba		τζάμπα
178	xhami	جامع	cāmi	cami	το	τζαμί
179	xhanavar	جنابة	canābat		ο	τζαναμπέτης
180	xhep	جيب	jayb	cep	η	τσέπη
181	xherr	غرامة	ghrama	cereme	ο	τζερεμές
182	xhevahir	جواهر	jawāhir	cevahir	το	τζοβαΐρι
183	xhup	جبّة	jubba	cüppe	ο	τζουμπές
184	zambak	زنبق	zanbak	zambak	το	ζαμπάκι
185	zap	ضَبْط	ḍabṭ	zapt	το	ζάφτι/ζάπτι
186	zaptije	ضبط	dabt	zaptiye	ο	ζαπτιές