FJALOR FILOZOFIK

GERMA N

NDËRGJEGJE
1. Forma më e lartë e pasqyrimit të realitetit objektiv
si veçori e veprimtarisë së trurit të njeriut dhe si funksion i tij.
Materia është parësore, ndërgjegjja është dytësore. Materia
ekziston pavarësisht nga ndërgjegjja. Ndërgjegjja shoqërore
tërësia e pikëpamjeve politike, filozofike, fetare, juridike, morale,
2. Gjendja e njeriut që ka dijeni për botën e jashtme dhe për
ndijimet e veta, aftësia për të rrokur e për të kuptuar botën e
jashtme dhe të brendshme të njeriut, vetëdije. Me ndërgjegje të
plotë. Humbi ndërgjegjen humbi ndjenjat, iu err mendja. I errëson
ndërgjegjen. E bëri me ndërgjegje.
NOCION
Formë themelore e mendimit, në të cilën pasqyrohen
tiparet më të përgjithshme dhe më thelbësore të sendeve e të
dukurive të realitetit objektiv, koncept.

NJOHJE
Pasqyrimi e riprodhimi i botës objektive në ndërgjegjen e
njeriut dhe depërtimi në ligjësoritë e kësaj bote, si proces që
kushtëzohet nga ligjet e zhvillimit shoqëror e që lidhet ngushtë me
praktikën. Njohja njerëzore. Njohje racionale. Teoria e njohjes
pjesë përbërëse e filozofisë, që studion procesin e njohjes së
botës objektive, burimet e dijes njerëzore, format nëpërmjet të
cilave arrihen këto dije dhe saktësinë a vërtetësinë e tyre. Procesi
i njohjes. Format e njohjes. Shkalla e njohjes.
OBJEKT
Bota materiale me sendet e dukuritë e saj, që ekziston
jashtë nesh e pavarësisht nga ne, që nuk varet nga ndërgjegjja e
që është parësore kundrejt saj dhe që i nënshtrohet veprimtarisë
njohëse të njeriut. Objekti i njohjes. Objekti dhe ideja.
OBJEKTIV
1. Që ekziston jashtë ndërgjegjes dhe pavarësisht prej saj,
që nuk varet nga ndërgjegjja dhe që është parësore kundrejt saj.
Bota objektive. Realiteti objektiv. Dukuri objektive. E vërteta
objektive. Ligjet objektive të zhvillimit. Kushte (shkaqe) objektive
2. Bota e jashtme, që ekziston jashtë
ndërgjegjes dhe pavarësisht prej saj, ajo që nuk varet nga
ndërgjegjja dhe që është parësore kundrejt saj; ajo që është
objektive. Objektivja dhe subjektivja.
OBJEKTIVIST
Që mbështetet tek objektivizmi, që karakterizohet e përshkohet
nga objektivizmi; që mendon dhe vepron në frymën dhe me
parimin e objektivizmit; që e paraqit realitetin nga pozita e
objektivizmit borgjez. Shkencëtar objektivist. Pikëpamje (frymë)
objektiviste. Qëndrim objektivist. Vepër objektiviste.
OBJEKTIVISHT
Jashtë ndërgjegjes dhe pavarësisht prej saj, para
ndërgjegjes dhe pa u varur prej saj.
OBJEKTIVITET
Të qenët objektiv, karakteri objektiv. Objektiviteti i botës
(i materies, i hapësirës dhe i kohës).

FJALOR FILOZOFIK