Fjalori i pasthirrmave
HAJ
Përdoret për të përforcuar dhimbjen shpirtërore
a pikëllimin e dikujt. Haj, medet! Haj, e mjera unë!
HAJDE
1. Përdoret kur shprehim miratim, admirim, habi, urim,
pakënaqësi, mospërfillje ose ndonjë ndjenjë tjetër. Hajde, t`ju
rrojë! Hajde ç`vete! Hajde ç`djalë që është! Hajde ç`trim ka
qenë! Hajde djalë, hajde! Hajde bandill, hajde! Hajde mendje,
hajde! Hajde, hajde, ç’paska këtej!
2. Përdoret kur flasim për diçka që nuk mund të kundërshtohet,
që duhet bërë patjetër ose kur flasim për diçka që është shumë e
vështirë të bëhet për shkak të një kundërshtimi, të pasojave të
këqija etj. Hajde ta urdhërosh atë! Hajde t`i lëshosh ato! Hajde
mos e pastro! Hajde mos e qep po deshe! Hajde bëje, po të
duash! Hajde merre, po të ta mbajë!
HAJMEDET
Përdoret kur shprehim dëshpërim të madh, dhimbje a keqardhje
të thellë, frikë ose tmerr; medet
HAJT
Hajde. Hajt, nisu! Hajt, këput qafën! Hajt të ikim (të flemë). Hajt,
more, ç`thua! Hajt, mos u mërzit. Hajt, të rroni vetë! Hajt se do
të rregullohet ajo punë! Hajt, ta mbash atë! Hajt, mos e fshij!
HASHA
1. Përdorej si betim për të siguruar dikë që diçka nuk ishte e
vërtetë, që dikush nuk e dinte një punë, nuk e njihte një njeri etj.
Hasha, s`di asgjë. Hasha, s`e mora vesh. Hasha, s’e pashë.
2. Përdoret së bashku me disa folje dhe formon me to togje të
qëndrueshme me kuptimin e përgjithshëm «e mohoj dikë a diçka,
i bie mohit». E bëri hasha se ka qenë. I ra hasha fjalës. E zuri
hasha fjalën. E bëri hasha djalin.
HE
1. Përdoret si thirrje kur i drejtohemi dikujt; o. Tungjatjeta, he
burra! Si u gdhitë, he djem!
2. Përdoret kur mallkojmë, kur flasim me qesëndi, kur shprehim
krenari, gëzim a ndonjë ndjenjë tjetër. He, sa, u gëzova atë ditë!
He, e djegtë flaka! He, he, s’kemi gjë në trastë! He, çfarë djali ka.
HEJ
1. Përdoret si thirrje për të shprehur kënaqësi, habi, hidhërim,
keqardhje a ndonjë ndjenjë tjetër. Hej, thëllëzë e malit! Hej, hej,
o sa bukuri! Hej, ç`ditë e bukuri! Hej, ç`të kënduar! Hej, more
hej! Hej, sa punë paska këtu! Hej, kuku! Hej, medet! Hej,
ç`bela! Hej, sa ngushtë u gjend! Hej, dreq!
2. Përdoret kur i drejtohemi dikujt për ta thirrur, për t’i tërhequr
vëmendjen, për ta nxitur etj., ej. Hej, ku shkon? Hej, ti atje! Hej,
me ty flas! Hej, mos u vononi!
HEU
1. Përdoret kur shprehim dhimbje të madhe ose keqardhje të
thellë për dikë a për diçka. Heu, ç’e paska gjetur! Heu, i shkreti ai!
2. Përdoret kur shprehim një habi të madhe para një të papriture
ose për diçka jo të zakonshme. Heu, sa shpejt erdhi! Heu,
ç’male të larta!
3. Përdoret kur shprehim gëzim të madh ose admirim të thellë për
diçka. Heu, ç`na kënaqi!
HË
1. Përdoret kur duam të nxitim dikë për një veprim, kur duam t’i
japim zemër dikujt etj. dhe i përgjigjet kuptimit të fjalëve «jepi!,
forca!, nisja!». Hë, fol! Hë de, fillo tani! Hë, se e bën ti! Hë,
djalë i mbarë, shko tani! Pa hë, na e trego tani! Hë, edhe pak!
Hëni more! Po hëni de, se na zuri nata!
2. Përdoret për të forcuar një urdhër a një qortim. Hë, ulu tani!
Hë, rri këtu! Hë, mos fol! Hë, mos luaj nga vendi! Hë, mos çaj
kokën! thjeshtligj.
3. Përdoret kur shprehim habi, zemërim, kënaqësi a pakënaqësi
ose një ndjenjë tjetër (ironi, tallje, mospërfillje etj.) për dikë a për
diçka. Hë, ç`paska qenë ai! Hë, po të më bjerë në dorë edhe
një herë. E po, hë de, këtë doja unë. Hë, kur të vij këtu do ta
rregulloj mirë! Hë, se e di unë! Hë, sa mirë ta bëri! Hë
ç`ngatërresa më ka nxjerrë! Hë, s`të pëlqeu?! Hë, ç`na the! Hë,
mos u tall! Hë, më qafsh!
4. Përdoret për të forcuar pyetjen; përdoret kur bëjmë një pyetje
me njëfarë dyshimi, habie etj. Hë? Si the? Hë, e more? Hë, si të
doli? Ç’u bëre de, hë? Pse më shikon kështu, hë? Të vjen keq,
hë? Nuk do, hë? Hë pra, ç’kërkon? Po ti, pse i mban anën, hë?
5. Përdoret për të forcuar një mohim a një kundërshtim, kur
ngulim këmbë për diçka etj. S’dua të vete, hë! Nuk e bëj, hë!
S’vij me ty, hë! Për inatin tënd, hë!
HËM
1. Përdoret kur shprehim zemërim, pakënaqësi, mosbesim,
dyshim ose ironi për një njeri ose për veprimet e tij. Hëm! Kërkon
të ikë prej këtej! Hëm! Dhe më qortojnë për këtë gjë. Hëm!
Qenke edhe brisk nga goja! Hëm, e di unë ç’do ti!
2. Përdoret kur shprehim vështirësinë që ndiejmë për të bërë një
punë ose kur shprehim gjendjen e pavendosur përpara se t’ia
nisim diçkaje. Hëm! Si t’ia bëj?
Hëm, s’kam si ia bëj kësaj pune.
HOP
1. Përdoret si thirrje, kur flasim për një veprim të menjëhershëm
ose kur një lëvizje bëhet shpejt e me vrull; përdoret si thirrje
nxitëse a shoqëruese, kur kërcej më nga një vend në një vend
tjetër ose kur shtyjmë diçka me vrull. Hop këtu e hop atje. Hop,
e gjeti! Hop, u ngrit në këmbë! Kërcen (hidhet) hop e hop. Hop,
shtyjeni o shokë!
HOPA
Hop. Hopa, u hodh më këmbë!
Fjalori i pasthirrmave