Shqipopedia po rikthehet kësaj here me fjalorin katërgjuhësh të Dhanil Mospopolitit (ndryshe Dhaniil Voskopojarit apo Dhanniil Mihal Adham Haxhiu. Ky fjalor katërgjuhësh është në greqisht, në gjuhën vllehe, në bullgarisht dhe në arvanitase. Përbëhet rreth 1000 mijë fjalësh dhe janë pjesë e librit Mësimdhënie Hyrëse “Εισαγωγική Διδασκαλία”. Aktualisht kemi mundur të gjejmë transkriptimin e këtij libri të cilin e përthyem në shqip. Me përjashtim të pak fjalëve të gjitha u përthyen, dhe u vendosën me mbaresat dhe shqiptimin dhe drejtshkrimin e gjuhës standarte. Ato që nuk mungojnë ose nuk janë përkthyer janë shënuar me xxx. Gjuha është shumë e kuptueshme dhe për ata që dinë të lexojnë greqisht është dhe argëtuese. Pasi bëhet fjalë për një shkëputje kohore prej 258 vitesh pasi fjalori është shkruar në 1760. Fjalori është konceptur në bazë fjalish me mësime dhe këshilla, në të katër gjuhët, të cilat krahasohen një e nga një. Më vonë te forumi i shqipopedias ka për t’u shtuar edhe versioni komplet i librit në format pdf, edhe një version krahasimor vetëm me fjali.
Nr | Greqisht | Vllahçe | Bulgarisht | Arvanitase | Shqip |
1 | Ο Θεός | Τουμνιτζàου | Γόσποτ | Περaντία | Perëndia |
2 | έκαμε | φέτζε | στόρη | μπàρη | bëri |
3 | τον ουρανόν | τζέρρου | νέποτω | κιέλτ | qiejt |
4 | την γην | λόκλου | ζέμιατα | δέννa | dhenë |
5 | τον ήλιον | σοάρλε | σàντζετω | τίελλνα | diellin |
6 | το φεγγάρι | λούννα | μεσετζήνατα | χàννζεα | hënëzan |
7 | τα άστρα. | στιάλλε. | σβέστητε. | ιούγιετ. | yjet |
8 | Και ύστερα | Σσή ταπόια | Ή σέτνε | Εδέ παστάη | Edhe pastaj |
9 | επρόσταξε | ουρσή | πώελλια | ουρδαρόη | urdhëroi |
10 | την θάλασσαν | αμάρια | μόρετω | τέτνα | detin |
11 | ταις λίμναις | πàλτζηλλε | εζάρατα | γκιόληρατ | gjolrat (liqenet) |
12 | τα ποτάμια | ρàουρρε | ρέκιτε | λιούμaρατ | lumenjtë |
13 | και εύγαλαν | σση σκοάσιρa | ή ιζβάτωα | εδέ ντζούαρa | edhe nxorrën |
14 | τα οψάρια | πέσκηλλι | ρήπητε | πέσκιτ | peshqit |
15 | τα χέλια. | ουχέλληλε. | ιαγκούλητε. | γκιάλλιατa. | ngjalat. |
16 | Πάλιν είπεν | Νaπόη τζήσε | Πακ ρέτζε | Πaρσaρή θά | Përsëri tha |
17 | και ευγήκαν | σσή ισσήρε | ή ιζλέκωα | εδέ τούαλλa | edhe doli |
18 | απάνω εις την γην | τεσούπρα πρε λόκου | γκώρε νά ζέμιατα | σήπaρ μπή δέτ | sipër mbi det |
19 | όλα τα δένδρα. | τούτζη άρπουλλι. | σφήτε ντέρβια. | γκίθa τούρaτ. | gjithë drutë. |
20 | Και είναι η γη | Σσή έστa λόκλου | Ή γιέτ ζέμιατα | Εδέ έστa δέου | Edhe është dheu |
21 | γεμάτη | μπλήνου | πώλνα | πλιότ | plot |
22 | από ξύλα | τέ λιάμνε | οτ τàρβα | πέ τρού | prej druri |
23 | δρύινα. | τέ κουπάτζου | οτ μπούκα. | πέ τούσκου. | prej dushku |
24 | από οξειάν | Τέ φάκου | Οτ ντάπωη | Πέ χάου | prej ahu |
25 | από ιτέαν | τέ σάλτζε | οτ βàρμπα | πέ σσέλκου | prej shelgu |
26 | από λεύκον | τέ πλούπου | οτ τοπόλικα ιάσικα | πή πλέπη | prej plepi |
27 | από κυπαρίσσι | τέ κυπαρίτσου | οτ σέλβηα | πέ σελβήε | prej selvie |
28 | από πεύκου. | τέ κήννι. | οτ πωρ | πέ μπορίκα. | prej borika (pishe) |
29 | Και άλλα | Σσή άλτε | Ή τρούζη | Εδέ τaτιέρα | edhe të tjera |
30 | ευρίσκονται | σέ άφλε | σε νάϊτουατ | κέντεννa | gjenden |
31 | εις τον λόγγον. | τρού πατούρε. | βώ όρμανοτ. | ντà πιούλλ. | në pyll |
32 | Άλλα είναι | Άλτε σούντου | Τρούζη σέ | Τaτιέρa γιάννa | Të tjerat janë |
33 | εις τα βουνά | τρού μούντζη | να πλανήννετω | ντà μάλετ | në malet |
34 | εις τον κάμπον | τρού πάτε | να πώλετω | ντà φούσσa | në fusha |
35 | και εις άλλους τόπους. | σσή τρού άλτε λόκουρη. | ή να τρούζη μέστα. | εδέ ντà τaτιέρa βήσε. | edhe në të tjera vise |
36 | Πάλιν | νaπόη | Πάκ | Πaρσράπα | Përsëri |
37 | εφύτρωσαν | νισκούρε | ιζνήκναα | μπήννa | mbinë |
38 | τα λουλούδια | λιλύτζηλε | σφέτιατα | λιούλετa | lulet |
39 | τα χόρτα | έρκιλλε | τρέβατα | μπάρηραν | barishtet |
41 | τα τζουκνήδια. | ουρτζήλε. | κόπρηβ. | χίθρατ. | hithrat |
42 | Και όλα εγίνηκαν | σσή τοάτε σεφέτζερa | Ή σφήτε σεστόρια | Εδέ γκίθa ουμπàνa | Edhe gjithë u bënë |
43 | διά τον άνθρωπον. | τρά όμνλου. | ζα τζόεκοτ. | πρà ννιερήτου. | për njeriun |
44 | Μετά ταύτα | Τούπa αΐστε | Πω όβηε | Πàσ κaτώ | Pas këtyre |
45 | εγίνηκαν | σεφέτζερa | σέ στόρια | ουμπàννa | u bënë |
46 | τα ζώα | πρεύτζηλλε | ημάννετω | μπακaτίτa | bagëtitë |
47 | τα θηρία. | αγρίνλλε. | τήβητε. | εκρατήρατ. | egërsirat |
48 | Και από ετούτα | Σσή τέ αΐστε | Ή οτ όβηε | Εδέ γκà κaτώ | Edhe nga këto |
49 | τα λάχανα | βιάρτζηλλε | ζέλιετα | λιάκρατ | lakrat |
49 | μερικά τρώγονται | νaσκàντε σεμàκa | έτνη σεϊάτατ | τζά χάεννa | ca haen |
50 | και μερικά δουλεύουν | σσή νaσκàντε λουκριάτζa | ή έτνη ράπωτατ | εδέ τζά πουνόϊνa | edhe ca punojnë |
51 | δια την χρείαν μας. | τρά ιχτιζάϊα ανοάστρa. | ζα νάσσετ ίχτιζα. | πρέ ιχτιζά τένa. | për iftizanë tonë |