Fjalor Botanik
Fjalori i Botanikes
GERMA K
KAÇE
Bimë barishtore e vogël, që nxjerr në fillim të
pranverës lule me petla të bardha në të
verdheme a në ngjyrë vjollce dhe që ka në rrënjë
një zhardhok me shijen e pjeprit të papjekur;
zhardhokukësaj luleje.
KADAIFI I TOKËS
Kuskutë.
KAFE
1. Shkurre e vendeve tropikale, përherë e
blertë, që bën kokrra të vogla, të cilat kanë
brenda dy pjesë si gjysmërruzuj në ngjyrë të
gjelbër a të përhime;
2. kokrrat e kësaj shkurreje.
KAFE E EGËR
Bar miu.
KAKAO
1. Druvendeve tropikale, përherëblertë,
që bën kokrra të vogla të mbledhura në një
bishtajë të madhe, të cilat bluhen e përdoren për
çokollata dhe për një pije të veçantë me erë të
këndshme;
2. Kokrrat e këtij druri.
KAKI
Hurmë. Kaki e egër lloj hurme që
bën kokrra sa një lajthi e të mbuluara me një
shtresë të hollë dyllore.
KAKUTË
Bimë barishtore njëvjeçare, me gjethe të
mëdha, që e ka kërcellin dhe lulesën si të
shpendrës dhe rritet zakonisht nëpër kullota ose
nëpër ledhet e arave.
KALLAM
Bimë shumëvjeçare e vendeve të
lagështa, me kërcell të fortë, të lartë, të drejtë, me
nyja e bosh përbrenda dhe me gjethe të gjata e
heshtore; kërcelli pa gjethekësaj bime, që
përdoret për të mbuluar çatitë, për të bërë
tavane, për gardhe etj.
KALLAM SHEQERI
Bimë barishtore shumëvjeçare, me gjethe si të misrit,
me kërcell të drejtë e të gjatë, nga e cila nxirret sheqer.
KALLAMBOQ
Misër.
KALLM
Bimë barishtore shumëvjeçare, me kërcell
të gjatë, të hollë e të fortë, që rritet nëpër moçale
dhe përdoret për të bërë tavanet e shtëpive etj.,
kundje.
KAMBANORE
Familje bimësh barishtore, që bëjnë lule në trajtë
të kambanës.
KAMOMIL
Bimë barishtore njëvjeçare, që rritet në vende
fushore e kodrinore dhe që bën lule si të
luledeles e me erë të këndshme; lulja e kësaj
bime, e cila përdoret në mjekësi si qetësues
sistemit nervor, kundër sëmundjeve të lëkurës etj.
KANADEZ
Plep kanadez lloj plepi me trung të trashë e
me kurorë të gjerë që bëhet deri 30 metralartë
dhe jep shumë lëndë druri.
KANELLË
Bimë shumëvjeçare e vendeve tropikale, me
lëkurë që mund të hiqet dhe të përdoret në
mjekësi ose në pije e në gatesa; lëkura e tharë e
kësaj bime; pluhur në ngjyrë kafe nga lëkura e
tharë e kësaj bime, që ka erë të këndshme dhe
që u hidhet pijeve ose ëmbëlsirave për t’u dhënë
erë e shije të mirë.
KAPASTËR
Lloj panje, me lëkurë të lëmuar, me gjethe të çara
si pëllëmbë dhe me lule të ndara si dy grremça.
KAPINË
Manaferrë, ferrëmanzë.
KAPINOK
Bimë barishtore shumëvjeçare, me kërcell
katërfaqësh e të degëzuar, me gjethe vezake e
me push, e cila bën lule të vogla e të bardha dhe
rritet në toka djerre, nëpër gërmadha etj.
KARAFIL
Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell të
dobët, me nyja e të degëzuar, me gjethe të holla
e të gjata, që bën lule të bukura, me ngjyra të
ndryshme e me erë të këndshme.
KARAFILORË
Familje bimësh barishtore njëvjeçare, me kërcell
me nyja e të degëzuar, me gjethe të holla e të
gjata dhe që bëjnë lule të bukura, me ngjyra të
ndryshme e me erë të këndshme; familja e
karafilave.
KAROTË
Bimë barishtore me gjethe të buta që dalin tufë
afër rrënjës dhe me rrënjë boshtore më të gjerë
përsipër e në ngjyrë tulle, që ka vlera të mëdha
ushqimore; rrënja e kësaj bime, që përdoret si
ushqim.
Karotë e egër karotë që del nëpër toka
kodrinore, rrënja e së cilës nuk hahet.
KASTRAVEC
1. Bimë njëvjeçare, me kërcell të shtrirë përtokë
dhe me gjethe të mëdha pëllëmbore, që bën një
fryt të gjatë, të trashë e me ngjyrë të gjelbër; fryti
kësaj bime, që përdoret i njomë për sallatë ose
bëhet turshi; trangull.
2. Lloj fiku që i bën kokrrat të mëdha e të gjata.
KASHËR
Xunkth.
KASHTË
Bimë njëvjeçare, me kërcell të hollë, të këneta
dhe përdoret për të mbuluar kasollet, për të
thurur rrogoza etj.; kallamikënetës.
KASHTËBARDHË
Lloj kashtë e tokave të lagëta, me kërcell të
mbushur me palcë, e cilaka gjethet të holla e me
push dhe nxjerr një lulesë në trajtë kalliri me fara.
KASHTËKUQE
Bimë e vendeve moçalore, e ngjashme me
shqirrën, që e ka kërcellin të kuq e me tri
degëzime.
KASHTËRROJË
Bimë barishtore me kërcell të gjatë, të
drunjëzuar e me gjemba.
KAVAK
Lloj plepi i gjatë e i hollë, me degë të drejtuara
përpjetë, që rritet anës ledheve të arave ose
anës rrugëve dhe e duron thatësirën; plep i butë.
KEPCË
Shelg i butë, thupër nga ky shelg për të thurur
shporta, për të lidhur duaj etj.
KËLKAZË
1. Bimë barishtore shumëvjeçare, e helmët, me
gjethe të mëdha e të tulta, me lule të verdha dhe
me një fryt në trajtën e kallirit të misrit,cili kur
piqet mbushet me kokrra të kuqe.
2. Bimë barishtore shumëvjeçare, me gjethe të
gjera e me zhardhokë, që përdoren si ushqim për
derrat.
KËLPISHTË
Bajame e egër.
KËLYSHËZ
Ndajgjethëz.
KËMBËDELE
Radhiqe.
KËMBËPATË
Bimë barishtore njëvjeçare, me gjethe si këmbë
pate, që bën lule në trajtë të një lëmshi me ngjyrë
të gjelbër në të verdhë dhe që rritet në vende të
lagështa, anës rrugëve e nëpër ledhe.
KËMBËPULË
Bimë barishtore shumëvjeçare, me kërcell si të
egjrës, me gjethe të holla, me lule të verdha në
trajtë kalliri, e cila bën fara si të fshesës dhe
përdoret si ushqim për bagëtinë.
KËPUTJE
Bimë barishtore shumëvjeçare e tokave të
lagështa, e ngjashme me fierin, me gjethe të holla
e të lëmuara si ato të pishës, që këputen lehtë.
KËRP
Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell të lartë,
ngacili nxirren fije për të bërë thasë, litarë etj.
KËRPORE
Familje bimësh (si kërpi etj.), me kërcell të gjatë,
ngacili mund të nxirren fije për të bërë litarë,
pëlhurë të trashë etj
KËRPUDHË
Bimë e tipit të ulët pa klorofil, që është zakonisht
si një ombrellë e vogël, që nuk bën lule e fara, por
shumëzohet me spore dhe rritet në livadhe e në
pyje, në vende me hije e me lagështirë.
KËSULËKUQE
Lloj kërpudhe e vogël, në trajtën e një kupe, që e
ka faqen e jashtme në ngjyrë si të kuqërreme.
KIKIRIK
Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell shumë të
degëzuar dhe me gjethe të përbëra nga katër
fletëza vezake, me lule të verdha, që bën në tokë
disa bishtaja me dy-tri kokrra brenda; kokrrat e
thara të kësaj bime, të cilat përmbajnë vaj dhe
hahen të pjekura.
KINË
Bimë shumëvjeçare e vendeve të nxehta, me lule
si vile, me lëkurë të hidhur, nga e cila nxirret
pluhuri i kininës.
KLEKË
Lloj pishe e vogël, që rritet si shkurre, me degë të
shtrira përtokë dhe me lëkurë të përhime në të
zezë.
KLLOGJËR
Kërpudhë parazitare në trajtë brirësh të vegjël,
me ngjyrë të errët në të zezë, që del mbi kallinjtë
e thekrës, të grurit etj. në mot me lagështirë;
kërpudha e thekrës; sëmundja e këtyre bimëve
që shkaktohet nga kjo kërpudhë.
KOÇIMARE
Mare.
KOÇKULL
Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell si të urovit,
që mbillet në toka të thata, bën bishtaja me kokrra
të murrme në të zezë, dhe përdoret si ushqim për
bagëtinë.
KOKOÇEL
Bimë barishtore njëvjeçare me kërcell të
degëzuar, me gjethe të buta e pak të
dhëmbëzuara, që bën lule në ngjyrë të kaltër dhe
rritet zakonisht në kullota, në toka jopjellore e
nëpër ara; ngjyra e lules së kësaj bime.
KOLMUTH
Ferrënuse.
KOLLOGJONË
shih Murriz
KONOPISHTË
Marenë.
KOPËR
Bimë barishtore njëvjeçare me kërcell të drejtë e
pak të degëzuar, me gjethe të vogla e shumë të
holla treshe, që mbillet nëpër kopshte e përdoret
si erëz në gjellë.
KOQE LEPURI
Shkurre që bën kokrra të ngjashme me rrushin,
rrush me gjemba.
KOQËZ
Bimë barishtore njëvjeçare me kërcell të
degëzuar, me gjethe të gjata e heshtake, me lule
të vogla e të bardha, që bën një fryt plot me
farëza të zeza.
KORTHITË
Bisk që nxjerr druri i cungulluar, filiz që del rreth
kërcurit të një druri të prerë, mitë.
KOSTREVË
Bimë barishtore njëvjeçare e egër, me kërcell të
trashë, të fortë e të gjatë, me gjethe si halëza, që
bën lule si të misrit, rritet në toka me ujë dhe
përdoret si ushqim për kafshët; melipulës, meli
egër.
KRAHJETË
Mështekën.
KRAHNJERR
Shkurre me degë të holla në ngjyrë gështenje të
hapur, me gjethe si hala e me bisht të shkurtër,
me lule në ngjyrë trëndafili të grumbulluara në
vile, që bën fryte të vogla e të gjata, rritet më
shumë në pyjet me pishë të zezë dhe përdoret
për të bërë fshesa.
KREKË
Dru i vendeve të ngrohta,ngjashëm me panjën,
me lëvore të lëmuar në ngjyrë të kuqërreme, me
gjethe të mëdha të ndara zakonisht në pesë
pjesë, me lule të vogla, të blerta në të verdhë dhe
me push, që bën fryte prej dy farash në ngjyrë të
gjelbër dhe ka lëndë të fortë, e cila përdoret
sidomos për të bërë vegla muzikore; krekëz.
KREKËZ
Lulja a xhufka e zhukës
KRESHT
Pishë e zezë.
KRIFSHË
Shkurre a dru me gjethe gjithnjë të gjelbra, me
lule të vogla, të bardha në të verdhë e të
grumbulluara si vile në rrëzë të gjetheve, që rritet
në çdo lloj toke dhe përdoret kryesisht si dru zjarri
ose për të bërë qymyr; mret.
KRIPTOGAME
Grup bimësh (si kërpudhat, fieri; etj.), që nuk çelin
lule dhe nuk bëjnë fryte të vërteta, që i kanë
organet e riprodhimit të fshehta dhe që
shumëzohen me spore; bimë pa lule.
KRIPTH
Veshtull
KRISJE
Gram.
KRIZANTEMË
Lule vjeshte.
KROCË
Trëndafilegër, kaçe.
KROMË
Trëndafilegër, krocë.
KRUSPULLUK
Madërgonë.
KRYELAKËR
Lakër e bardhë, lakër kungullore.
KRYQORE
Familje bimësh që e kanë kurorën e lules të
përbërë nga katër peta të vëna kryq
(si lakra, sinapi, sheboja etj.).
KUFIRMË
Bimë barishtore shumëvjeçare, me kërcell të
drejtë e të gjatë deri një metër, me gjethe të
mëdha, me lule si kambanë zakonisht në ngjyrë
vjollcë të çelur dhe me rrënjë të madhe, e cila
përdoret në mjekësi.
KUKURAQ
Taçe.
KULMAK
Lloj xunkthi që rritet në vende moçalore e që
përdoret për të bërë shporta, për të lidhur tufat e
perimeve etj.
KULMETIN
Lloj plepi me kurorë të gjerë, me trung të trashë e
me lëkurë të lëmuar në ngjyrë hiri të errët, me lule
të vogla, të blerta në të verdhë të varura si vile,
që rritet zakonisht anës lumenjve dhe pranë
bregut të detit; plepizi.
KULPËR
Bimë shumëvjeçare me kërcell të hollë e të
gjatë, me gjethe të vogla pendore e të lëmuara,
me degëzime të holla që përdridhen në një bimë
tjetër; me lule të bardha në të kuqe e me erë të
mirë, rrënjët e së cilës përdoren në mjekësinë
popullore.
KULLUMBRI
Shkurre me degë të dendura e me gjemba, me
lule të bardha, që bën kokrra të rrumbullakëta më
të vogla se të qershisë, në ngjyrë blu të errët e
me shije të athët; kumbull e egër; kokrrat e kësaj
bime.
KUMAK
Bimë barishtore njëvjeçare e vendeve të ngrohta,
me gjethe pak të zgjatura, me lule të verdha që
dalin grumbull nga një bisk.
KUNDJE
Lloj kallami i hollë, që rritet nëpër vende me
lagështi e nëpër këneta dhe që përdoret
zakonisht për resë tavani.
KUNGULL
Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell të
gjatë zvarritës, me fletë të gjera sa një pëllëmbë e
me lule, të verdha, që lidh kokrra të mëdha, në
trajtë vezake ose gjatoshe e me fara brenda;
kokrrat e kësaj bime që përdoren si ushqim.
Kungull i egër bimë barishtore e helmët, me
kërcell kacavarës, që bën lule të bardha dhe
kokrra të vogla e të zeza.
Kungull ferracak stërkungull.
Kungull ujës kungullujës.
KUNGULLESHKË
Lloj kungulli që bën kokrra të holla e të
gjata si tranguj, me lëkurë të butë në ngjyrë të
bardheme; kokrrat e kësaj bime, që përdoren për
gjellë.
KUNGULLUSH
Lloj kungulli i egër, me gjethe të trasha, në trajtë
trekëndëshi e me lule të verdha, që del vetiu
nëpër gërmadha e toka të papunuara dhe bën
kokrra të gjata e të tulta.
KUNUPICË
Marenë
KUQËLARE
Bimë shumëvjeçare, me kërcell të lëmuar e të
gjatë deri në një metër, me gjethe të gjera e të
ashpra, me lule të kuqe a ngjyrë trëndafili, që
rritet në toka të lëna djerr.
KUQËLORE
Lloj kërpudhe me ngjyrë si të arit, që është shumë
e shijshme në të ngrënë.
KURALË
Kuralë gjarpri, hidhnaq.
KUSKUTË
Helmëz.